List of Proposed Districts in Maharashtra | राजस्थानपाठोपाठ महाराष्ट्रातही नवीन जिल्ह्यांच्या निर्मितीसाठी हालचाली सुरु आहेत. राजस्थानमध्ये 19 नवीन जिल्ह्यांची निर्मिती झाली असून जिल्ह्यांची संख्या पन्नासवर पोहोचली आहे. त्यानंतर महाराष्ट्रातही 22 नवीन जिल्हे निर्माण होणार आहेत. राज्यात 22 नवीन जिल्हे निर्माण करण्याची मागणी गेल्या अनेक वर्षांपासून होत आहे.
सध्या महाराष्ट्रात 36 जिल्हे आहेत, त्यापैकी अनेक जिल्ह्यांचे विभाजन करून 22 नवीन जिल्हे जोडले जातील. पूर्वीच्या तुलनेत लोकसंख्याही वाढली आहे. गेल्या अनेक वर्षांपासून जिल्ह्यांचे विभाजन झालेले नाही, लोकसंख्या व भौगोलिक क्षेत्रफळ आणि जिल्हा मुख्यालयापासून दूर असलेल्या नागरिकांचा त्रास लक्षात घेऊन जिल्ह्याचे विभाजन करावे, अशी मागणी सातत्याने होत आहे.
पूर्वीचा इतिहास पाहिला तर 1 मे 1960 रोजी महाराष्ट्र राज्याची स्थापना झाली. राज्याची स्थापना झाली तेव्हा 26 जिल्हे होते, परंतु लोकसंख्या वाढल्याने व क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने अनेक जिल्हे मोठे असल्याने सर्वसामान्यांना ते कठीण झाले. नागरिकांना प्रशासकीय कामासाठी मुख्यालय किंवा जिल्ह्याच्या ठिकाणी जावे, म्हणून टप्प्याटप्प्याने 10 नवीन जिल्ह्यांची निर्मिती करण्यात आली.
आज राज्यातील अनेक जिल्हे अनेक किलोमीटरवर पसरलेले आहेत, विशेषत: ग्रामीण भागात, जिल्ह्य़ात ये-जा करण्यात दिवसभर घालवावे लागते, याचा अर्थ सर्वसामान्य नागरिकांना मोठा त्रास सहन करावा लागतो. शिवाय प्रशासकीय यंत्रणेलाही शेवटच्या घटकापर्यंत पोहोचण्यात अडचणी येतात. त्यामुळे नवीन जिल्ह्यांची निर्मिती करणे आवश्यक असून, सरकारने महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे.
प्रस्तावित 22 जिल्हे, या जिल्ह्यांचे होऊ शकते विभाजन
- लातूर – उदगीर
- नांदेड – किनवट
- नाशिक – मालेगाव, कळवण
- पालघर – जव्हार
- ठाणे – मीरा भाईंदर, कल्याण
- अहमदनगर – शिर्डी, संगमनेर, श्रीरामपूर
- पुणे – शिवनेरी
- रायगड – महाड
- सातारा – माणदेश
- रत्नागिरी मानगड
- वीड – अंबेजोगाई
- जळगाव – भुसावळ
- बुलडाणा – खामगाव
- अमरावती – अचलपूर
- यवतमाळ – पुसद
- भंडारा – साकोली
- चंद्रपूर – चिमूर
- गडचिरोली – अहेरी
नवीन तयार झालेले दहा जिल्हे
- रत्नागिरीचे विभाजन झाले आणि सिंधुदुर्ग हा नवा जिल्हा तयार झाला.
- छत्रपती संभाजी नगरचे विभाजन झाले आणि जालना हा नवा जिल्हा तयार झाला.
- धाराशिव जिल्ह्याचे विभाजन झाले आणि नवा लातूर जिल्हा तयार झाला.
- चंद्रपूर जिल्ह्याचे विभाजन झाले आणि नवा गडचिरोली जिल्हा तयार झाला.
- बृहन्मुंबई जिल्ह्याचे विभाजन झाले आणि मुंबई उपनगर हा जिल्हा तयार झाला.
- अकोला जिल्ह्याचे विभाजन झाले आणि नवा वाशिम जिल्हा तयार झाला.
- धुळे जिल्ह्याचे विभाजन झाले आणि आदिवासीबहुल नंदुरबार जिल्हा तयार झाला.
- परभणी जिल्ह्याचे विभाजन झाले आणि नवीन हिंगोली जिल्हा तयार झाला.
- विदर्भातील भंडारा या जिल्ह्याचे विभाजन झाले आणि नवा गोंदिया जिल्हा तयार झाला.
- ठाणे जिल्ह्याचे विभाजन होऊन नवीन पालघर हा जिल्हा बनला.