लातूर: लातूर जिल्हा हा घन बेसॉल्टवर बसलेला दख्खन पठाराचा सर्वात मजबूत भाग आहे. मांजरा नदीच्या खोऱ्यातील या भागाला बोलीभाषेत मांजरा खडक म्हणतात. सीताफळाचे शास्त्रीय नाव चेरीमोया आहे आणि त्याचे मूळ दक्षिण अमेरिकेतील अँडीज माउंटन राजी या उष्णकटिबंधीय फळापासून आहे.
जानवळ येथील प्रयोगशील शेतकरी येवले हे खरे द्राक्ष बागायतदार होते, मात्र काही वर्षांपूर्वी त्यांनी युरोपला पाठवलेल्या द्राक्षांमध्ये तांत्रिक दोष निर्माण झाल्याने त्यांनी द्राक्ष समुद्रात फेकून दिल्याने शेतकऱ्यांचे कोट्यवधी रुपयांचे नुकसान झाले.
त्यात ‘येळले’चा मालही होता.. त्यामुळे त्यांनाही लाखोंचा फटका बसला. शिवाय त्यांनी द्राक्षबागा तोडल्या. या लाखोंच्या नुकसानाचं काय करायचं या द्विधा मनस्थितीत तो सीताफळाकडे वळले.
फक्त कस्टर्ड सफरचंद का?
NMK गोल्डन कस्टर्ड सफरचंद 2011 मध्ये लागवड करण्यात आली. या जातीचे वैशिष्ट्य म्हणजे त्याची फळधारणा क्षमता मोठी आहे आणि फळ पिकल्यावरही ते देठ सोडत नाही.
त्यानंतर अवघ्या चार वर्षांत फळे येऊ लागली. जानवल हा डोंगराळ भाग असून येथे उन्हाळ्यात पाण्याची टंचाई आणि तापमान अधिक असते.
जानवल टेकडी जवळ असल्याने मोठ्या प्रमाणात वन्य प्राणी पिकाची नासाडी करतात. कोणताही वन्य प्राणी कस्टर्ड सफरचंदाची पाने खात नाही. हे असे फळ आहे ज्याला फार कमी पाणी लागते.
जितके जास्त पाणी तितके फळ कमी लागते. सुरुवातीला फुलांच्या हंगामात पाऊस कमी होता, त्यामुळे मोठ्या प्रमाणात फळांची काढणी होते. आता झाडे फळांनी आच्छादली आहेत. येत्या आठ दिवसांत ब्रेकअप सुरू होईल.
कस्टर्ड इतर पिकांच्या तुलनेत परवडणारे आहे का?
2011 मध्ये सात एकर क्षेत्रात लागवड केल्यानंतर आत्तापर्यंत तीन ते चार हंगाम आले आहेत. कस्टर्ड सफरचंदाची कमाल प्रति एकर किंमत 50,000 रुपये आहे.
प्रति एकर उत्पादन 5 ते 10 टन मिळाले, किमान भाव रु. 25 प्रति किलो. गेल्या दोन वर्षांत त्यांनी या सात एकरात 40 लाख रुपयांचे कस्टर्ड सफरचंद विकल्याचे बाळकृष्ण येळाळे सांगतात.
आता सरकारचा कृषी विभाग ‘सेल टू लोणचे’ योजनेंतर्गत प्रोत्साहन देत आहे. कस्टर्ड अॅपलसारख्या फळांच्या लगद्याच्या कंपन्या ही मोठी बाजारपेठ आहे.
कस्टर्ड मार्केट
हैदराबाद, दिल्ली आणि नवी मुंबई (वाशी) ही देशातील बाजारपेठा आहेत. सर्वात मोठी बाजारपेठ नवी मुंबई (वाशी) येथे आहे. अनेक लगदा उत्पादक कंपन्या सर्वात मोठ्या ग्राहक आहेत. त्यामुळे कोरडवाहू शेतीमध्ये कमी खर्चात कस्टर्ड सफरचंदाच्या चांगल्या प्रतीच्या जातीचे पीक घेता येते. फायदेशीर शेती हा एक उत्तम पर्याय आहे.
हे देखील वाचा
- राज्य सरकारचा निर्णय : लातूर महानगरपालिकेत आणखी ११ सदस्य वाढणार
- PM Kisan Yojana 10th Installment : PM किसानचा 10 वा हप्ता दिवाळीपूर्वी मिळेल? रक्कमही दुप्पट होण्याची शक्यता
- मांजरी, सामनगाव, खोपेगाव, हरंगुळ (खु), पाखरसांगवी, कासारगाव, कोळपा, बसवंतपूर, चिंचोलीराव, खाडगाव, धनेगाव येथे भव्य कायदेविशयक शिबीर संपन्न
कस्टर्ड सफरचंद आरोग्यदायी
कस्टर्ड सफरचंद फुशारकी आहे असे म्हटले जाते, परंतु इंटरनॅशनल न्यूट्रिशन जर्नलमधील अलिसा पॅलाडिनोच्या लेखानुसार, कस्टर्ड सफरचंद फायबर, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे तसेच रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते.
हे डोळे आणि हृदयासाठी आरोग्यदायी आहे. हे अँटिऑक्सिडंट व्हिटॅमिन सी, बी (6) प्रदान करत असल्याने ते पृथ्वीचे अमृत आहे असे म्हणणे सुरक्षित आहे…!!
